Bir yüzücüye en çok hayal kırıklığı yaşatan anlardan biri yeteneğinizin ve çalışmalarınızın karşılığını alamamaktır. Yarış sonucunuzun antrenmanla eşleşmemesi size o tanıdık şüphe ve korkuları tattırabilir: Belki bende yetenek yoktur. “Asla istediğim kadar iyi olamayacağım. Bütün antrenmanlar boşaymış.” gibi…
Bu sonucun sebeplerini bulamazsanız, durum hayal kırıklığı yaratabilir ve bu şüpheleri arttırmanıza yol açar. Ayrıca antrenmanda yarattığınız o potansiyele asla yaklaşamayacağınız hissini doğurabilir.
Bu probleme baktığımızda yarışı ve antrenmanı yanyana koyup onları ayıran şeyi bulmanız gerekir. Stres ve baskı en önemli etkenlerdir. Tekniğiniz yarışta hiç değişmez, havuz uzunluğu da kesinlikle aynı, su da aynı sudur. Taper döneminiz ortalama veya iyiye yakın geçtiyse fiziksel özellikleriniz zirvededir. Geriye kalan tek şey yarışa mental olarak hazır olmanızdır. Kriz anında performans göstermenizi engelleyen ana sebep kesinlikle sadece sonuçla ilgili olmanızdır. Bu aldatıcı şekilde basit gelebilir, fakat bütün mental enerjiyi final anına ve sonuca yormak, büyük bir baskıyı üstünüze aldığınız bir mental durum yaratıp, sadece yarışlarda ortaya çıkan bir baskı oluşturabilir.
Büyük yarışlarda kendilerini gösteren yüzücülerin, baskıyı halletmede ve meydana gelen gerginliği atlatmakta büyülü bir yetenekleri var, ki bunlar tamamiyle performansı bitiren şeyler. Bunlar gerçekten doğuştan gelen ve sadece bazı sporculara verilen yetenekler mi? Aslında hayır. Aralarındaki ana fark ise yarış zamanı iç ve dış sebepli stresi sınırlayabilmekten geçiyor. Bunu da hızlı yüzme sürecine odaklanarak yapıyorlar, sadece derecelerinin iyi olmasını düşünerek değil. Fark size az gibi gözükebilir ama aksine çok büyüktür.
İki tür yüzücü tipi vardır:
Durum esaslı odaklanan sporcu tam olarak o an ne yaptıklarına odaklanırlar. Sonuçun altında ezilmektense kendilerini adım adım götürürler. Önlerindeki şeyi amaçlarlar, yaptıkları şeyler ve kontrol ettikleri şeyler gibi.
Sonuç esaslı odaklanan sporcu sadece ve sadece sonucu düşünür. Sadece kafada çizilen sonuca odaklanır. Bu tarzda bir yüzücü olacak sonuçlarda, insanların onun hakkında ne düşüneceğinde, beklentilerin altında kalınca nasıl hissedeceklerinde kaybolurlar.
Sonuç esaslı odaklanan bir yüzücülükten durum esaslı odaklanan bir yüzücüye dönüştüğünüzde olacak değişiklikler:
• Stres, endişe ve kaygı yok olur
• Dış etkenli baskılar faktör olmaktan çıkar
• Kötü yüzdüğünüz yarışlar şampiyonayı berbat etmez
• Her seferind tek şeye odaklanırsınız
• Yarışmalardan daha çok haz alırsınız
Şamil Çap